“Đ𝑜̂́𝑖 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑡𝑟𝑒̉, 𝑠𝑢̛̣ 𝑣𝑎̂𝑛𝑔 𝑙𝑜̛̀𝑖 𝑙𝑎̀ 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑝ℎ𝑎̂̀𝑛 𝑐𝑢̉𝑎 𝑞𝑢𝑎́ 𝑡𝑟𝑖̀𝑛ℎ 𝑝ℎ𝑎́𝑡 𝑡𝑟𝑖𝑒̂̉𝑛 𝑡𝑢̛̣ 𝑛ℎ𝑖𝑒̂𝑛. 𝐾ℎ𝑖 𝑡𝑟𝑒̉ đ𝑢̛𝑜̛̣𝑐 𝑐ℎ𝑜 𝑐𝑜̛ ℎ𝑜̣̂𝑖 đ𝑒̂̉ 𝑝ℎ𝑎́𝑡 𝑡𝑟𝑖𝑒̂̉𝑛 𝑦́ 𝑚𝑢𝑜̂́𝑛 𝑐𝑢̉𝑎 𝑟𝑖𝑒̂𝑛𝑔 𝑚𝑖̀𝑛ℎ, (𝑐𝑢̀𝑛𝑔 𝑣𝑜̛́𝑖 𝑚𝑜̣̂𝑡 𝑐ℎ𝑢́𝑡 𝑡𝑢̛̣ 𝑘𝑦̉ 𝑙𝑢𝑎̣̂𝑡 𝑙𝑎̀𝑚 𝑏𝑎̀𝑛 đ𝑎̂̉𝑦) 𝑡𝑟𝑒̉ 𝑠𝑒̃ ℎ𝑜̣𝑐 𝑐𝑎́𝑐ℎ 𝑣𝑎̂𝑛𝑔 𝑙𝑜̛̀𝑖 𝑡𝑢̛̀ 𝑐ℎ𝑖́𝑛ℎ 𝑞𝑢𝑦𝑒̂̀𝑛 𝑡𝑢̛̣ 𝑑𝑜 𝑙𝑢̛̣𝑎 𝑐ℎ𝑜̣𝑛 đ𝑜́ 𝑐𝑢̀𝑛𝑔 𝑡𝑖̀𝑛ℎ 𝑦𝑒̂𝑢 𝑡ℎ𝑢̛𝑜̛𝑛𝑔.”
– Maria Montessori –
3 cấp độ của sự “Vâng lời”
* 𝐂𝐚̂́𝐩 đ𝐨̣̂ 𝟏: 𝐓𝐫𝐞̉ 𝐜𝐡𝐮̛𝐚 𝐲́ 𝐭𝐡𝐮̛́𝐜 đ𝐮̛𝐨̛̣𝐜 “𝐬𝐮̛̣ 𝐯𝐚̂𝐧𝐠 𝐥𝐨̛̀𝐢”
Dưới 3 tuổi trẻ chưa ý thức được sự vâng lời. Ở tuổi này trẻ đang bắt đầu xây dựng những cơ chế nhân cách cho bản thân một cách vô thức. Trẻ chưa thể điều khiển nhân cách phục vụ mục đích cá nhân.https://www.facebook.com/happyhandsvinhTrẻ hành động tự phát theo những thôi thúc nội tại (vốn không theo kỉ luật) nên chỉ làm đúng hành động người lớn mong muốn. Nghĩa là vâng lời, khi yêu cầu của người lớn trùng với nhu cầu của bé. Trẻ không hiểu tại sao phải vâng lời.
Trẻ vâng lời do tác động bên ngoài, chứ không phải từ bên trong của trẻ.
* 𝐂𝐚̂́𝐩 đ𝐨̣̂ 𝟐: 𝐓𝐫𝐞̉ 𝐥𝐮̛̣𝐚 𝐜𝐡𝐨̣𝐧 𝐯𝐚̀ 𝐯𝐚̂𝐧𝐠 𝐥𝐨̛̀𝐢
Khi trẻ bắt đầu hiểu những mong muốn của người khác và có thể tự thực hiện chúng bằng hành động của mình, là khi trẻ biết cách để “vâng lời”. Cấp độ thứ hai của sự vâng lời ở trẻ chính là việc trẻ biết lựa chọn và làm theo những khi trẻ muốn.Ở giai đoạn này, năng lực tự chủ ý muốn của trẻ bắt đầu đủ mạnh để KIỀM CHẾ HÀNH VI BẢN NĂNG. Trẻ có thể không vâng lời khi chưa nhận thức được GIỚI HẠN. Hoặc có thể không vâng lời khi chưa có đủ SỰ YÊU KÍNH với người nói.
Nếu được tương tác và hướng dẫn đúng cách, trẻ có thể “vâng lời” người lớn ở nhiều thời điểm.https://happyhands.edu.vn/
* 𝐂𝐚̂́𝐩 đ𝐨̣̂ 𝟑: 𝐓𝐫𝐞̉ 𝐯𝐚̂𝐧𝐠 𝐥𝐨̛̀𝐢 𝐭𝐫𝐨𝐧𝐠 𝐡𝐚̣𝐧𝐡 𝐩𝐡𝐮́𝐜
Trẻ đáp ứng ngay đầy nhiệt tình những yêu cầu của người khác. Việc vâng lời xuất phát từ đáy lòng, do sự thúc đẩy từ bên trong – khao khát làm điều đúng đắn. Nó làm trẻ tự hào và hài lòng. Montessori gọi đó là “𝐬𝐮̛̣ 𝐯𝐚̂𝐧𝐠 𝐥𝐨̛̀𝐢 𝐯𝐮𝐢 𝐯𝐞̉”.Khi người lớn đề nghị, trẻ có thể nhìn thấy giá trị trong lời đề nghị đó, trẻ sẽ đáp ứng ngay. Ở cấp độ này, trẻ tự lựa chọn hành vi thích hợp cả khi không có mặt người lớn.
Khi trẻ thoả mãn với những hoạt động phù hợp với nhu cầu của bản thân. Trẻ sẽ tự nguyện vâng lời, nhưng đồng thời có hiểu biết và chỉ vâng lời người mà trẻ nể phục, chỉ làm việc mà trẻ cho là đúng.
Và đây cũng là điều mà chúng ta muốn dành cho trẻ.
Nguồn: Trần Minh Hải